Legenda Janosik
Nieśmiertelny hetman zbójnicki Juro Janosik! Sprzeczna postać historii Słowacji, której sława nie wygasła nawet po 300 latach. Chociaż w Mikulaszu skończył całkowicie niesławnie! Dlaczego? W jego historii takich „dlaczego” jest kilka. Odpowiemy na wszystkie po kolei:
DLACZEGO stracono go w jeden z najbardziej haniebnych i okrutnych sposobów?
Wiszący na haku za lewe żebro? To było ostrzeżenie dla wszystkich! Aby nikt nawet nie pomyślał o zajmowaniu się zbójnictwem. Janosik został stracony 17 marca 1713 r. na miejscu egzekucji Šibeničky w Liptowskim Mikulášu. Na szczęście dziś po nim nie ma śladu, bo ostatni zbójnik został tutaj stracony prawie 200 lat temu. Jeśli nadal chcesz poszukać tego miejsca, to znajdowało się ono około 2,5 km na wschód od centrum historycznego, mniej więcej naprzeciwko mleczarni Liptov przy ulicy 1 maja 124. Zajmijmy się dalszym dlaczego.
DLACZEGO więc został stracony w Liptowskim – wtedy Świętym Mikulaszu?
Przecież urodził się w Terchovej (roku pańskiego 1688 r.) i napadał na prawie całym terytorium dzisiejszej Słowacji. Sprawa wygląda następująco - niedaleko Mikulasza, pomiędzy Východną a Važcem, Janosik napadł na hrabinę von Schardon, która zażądała finansowego odszkodowania za to, że ją obrabowano stolicy Liptowa (ówczesnej administracji państwowej). Potem zbójnicy Janosika na Liptowie napadli na właściciela ziemskiego Zmeškala, więc stolica Liptowa dołożyła większych starań, aby złapać Janosika. W końcu się jej udało i uwięzili Janosika w pałacu Vranovo.
DLACZEGO wybrali pałac Vranovo?
Z prostego powodu, było tam więzienie, z którego nie było ucieczki. Dostępne tylko przez otwór w podłodze wartowni. Pałac ten stoi do dziś. Można go łatwo znaleźć w dzielnicy Palúdzka, około 2 km na zachód od centrum historycznego. Napisu na pałacu "Więzienie Janosika" nie można pominąć. Innym niewątpliwym znakiem, że jesteś we właściwym miejscu, jest rzeźba Janosika nadnaturalnych rozmiarów znajdująca się przed pałacem. Pałac jest obecnie własnością prywatną, więc można przynajmniej cieszyć się jego architekturą. Jednak kiedyś na jego terenie odbywała się ekspozycja na temat tradycji związanych z Janosikiem, która została ponownie zainstalowana w pierwszym Domu Żupy, gdzie obecnie mieści się Muzeum Janka Kráľa.
DLACZEGO ekspozycja o Janosikowi jest w pierwszym Domu Żupy?
Najprawdopodobniej w tym budynku zapadł wyrok śmierci na Janosika, który przed wydaniem wyroku był jeszcze torturowany, co było wówczas zupełnie powszechnie stosowaną praktyką. Wszystko, co wycierpiał, można zobaczyć na wystawie w katowni Janosika. Druga ekspozycja to interaktywna sala sądowa, gdzie sądzono Janosika, w której można zostać sędzią, założyć togę z tamtej epoki, usiąść przy dużym stole sędziowskim i z pozycji władzy stosować bezwzględne prawa sprzed trzech wieków. Można też wcielić się w funkcję sądzonego lub doświadczyć poczucia bezradności, gdy twoje dłonie i stopy obejmują zimne metalowe obręcze ławki, na której chłostano skazanych. Równie przerażający jest ostry hak szubienicy. Wszystkie te rekwizyty z tamtej epoki są świetnym tłem dla nietradycyjnych zdjęć, które można tutaj zrobić. Obie wystawy znajdują się w Muzeum Janka Kráľa na rynku głównym Námestie osloboditeľov w centrum historycznym.
DLACZEGO...
Dlaczego Janosik wszedł na drogę zbójnictwa? Dlaczego tak szybko został hetmanem zbójnickim? Dlaczego zbójnicy nosili włosy zaplecione w warkocze? Dlaczego Janosik nie zdradził swoich przyjaciół-zbójników nawet podczas tortur? Dlaczego zbójnicy wierzyli w nadprzyrodzone moce i dlaczego im je przypisywano? Dlaczego zbójnicy nie grabili zimą? Dlaczego właśnie Janosik stał się nieśmiertelną legendą? Dlaczego, dlaczego, dlaczego ... ???
Odpowiedzi na te wszystkie i wiele innych dlaczego dowiesz się, rezerwując trasę do zwiedzania Szlakiem Janosika w CENTRUM INFORMACYJNYM miasta. Podczas godzinnej wycieczki po centrum historycznym odpowie na nie przewodnik turystyczny, a także o całym losie Janosika i zabierze Cię w miejsca, w których przebywał Janosik.
Odpowiedzi na te wszystkie i wiele innych dlaczego dowiesz się, rezerwując trasę do zwiedzania Szlakiem Janosika w CENTRUM INFORMACYJNYM miasta. Podczas godzinnej wycieczki po centrum historycznym odpowie na nie przewodnik turystyczny, a także o całym losie Janosika i zabierze Cię w miejsca, w których przebywał Janosik.
DLACZEGO na końcu:
Dlaczego nie zabrać stąd wspomnienia o Janosiku w formie ciekawej pamiątki, w postaci dukatu Janosika, magnesu, dzwonka czy ciupagi?
W przypadku pytań prosimy o kontakt z CENTRUM INFORMACYJNYM Liptowskiego Mikulasza. Z przyjemnością doradzimy i zapewnimy bezpłatne materiały promocyjne.
15.5.2021